Op naar de arm: waar blijft dat nationale corona-vaccinatieplan?
Al bijna een jaar zijn we in de weer om het coronavirus te beteugelen: met de dans en de hamer, met testen, met zorg, hulp- en geneesmiddelen. Maar nu, nu gloort er hoop aan de horizon, licht aan het eind van de tunnel. Want als alles goed gaat, voegen we binnenkort een essentieel wapen aan ons arsenaal toe: vaccinatie. Het spreekt voor zich dat die vaccins na het passeren van de finishlijn zo snel mogelijk de juiste arm in moeten. Wat niet wil zeggen dat dit eenvoudig is: het vergt een uitgekookt nationaal vaccinatieplan waarin onder meer advisering, logistiek, uitvoering en communicatie in nauw samenspel met de rest van het corona-wapenarsenaal samenkomen. Dat vergt wel een ambitieuze, gezamenlijk te realiseren doelstelling. Bij voldoende vaccins heel Nederland voor de zomer van 2021 gevaccineerd, bijvoorbeeld. Hoe klinkt dat?
Minister De Jonge geeft aan alles op alles te willen zetten om zo snel mogelijk aan het vaccineren te slaan. Zijn routekaart moet duidelijk maken hoe Nederland zich hierop voorbereidt, maar de kaart mist resolutie en ademt vrijblijvendheid. Waar zijn de urgentie, de daadkracht, mankracht en middelen die passen bij de totaal ontwrichtende crisis waarin we verkeren? Het is alsof we de grootste les van het afgelopen jaar nog steeds niet hebben geleerd: een pandemie bezweer je niet “even” naast je reguliere werkzaamheden, noch met business as usual.
Na de positieve fase 3 interim resultaten van Pfizer en Moderna (hulde, hoera!) haastten partijen zich om de verwachtingen te temperen. Het RIVM liet optekenen dat het nog wel een jaar kon duren voor alle Nederlanders gevaccineerd zijn, de GGDen vonden -80 vriezers en droogijs ingewikkeld. De Gezondheidsraad, die moet adviseren over prioritering van doelgroepen, hult zich in stilzwijgen, waarschijnlijk in geduldige afwachting van officiële registratiedata. En onderwijl meldt de NOS dat de bereidheid van de bevolking om zich te vaccineren daalt. Kom op allemaal! Wat gaan we doen, hoe gaan we het regelen? En vooral ook wanneer?
Met vereende krachten wisten vaccinproducenten erin te slagen de ontwikkeling van een veilig en effectief vaccin van tien naar één jaar te reduceren. Onderzoek van HollandBIO liet zien dat een vaccin na registratie in Nederland mediaan 5,2 jaar op de plank blijft liggen. Dat is, voor alle duidelijkheid, de eerder benoemde business as usual. Het valt te hopen dat de bij implementatie betrokken organisaties het voorbeeld van de farmaceuten volgen en ook hier een navenante versnelling inzetten. De enige acceptabele bottleneck van dit moment is een tekort aan vaccins, omdat de wereldwijde vraag het aanbod verreweg overstijgt. Elke andere uitdaging is oplosbaar. Want wij, en met ons iedereen, zijn die anderhalvemetersamenleving inmiddels wel goed zat.
Misschien hebben we het helemaal mis. Laten we het hopen. Misschien is het vaccinatieplan al veel verder gevorderd dan ons bekend. Vooralsnog zit HollandBIO in elk geval met een hele batterij aan onbeantwoorde vragen. Vragen over de ambitie van VWS, over de samenhang tussen verschillende maatregelen, waaronder het testbeleid. Vragen over advisering, over tijdslijnen, over logistiek en uitvoer. En over communicatie. We beseffen ons terdege dat vragen stellen makkelijker is dan vragen beantwoorden, maar we stellen ze toch. We zouden overigens ook maar wat graag bijdragen aan de beantwoording, aan de totstandkoming van het nationale vaccinatieplan. Als leveranciers van een toch wel cruciaal onderdeel van de oplossing, de vaccins, zouden we dat zelfs best logisch vinden. Maar dan wel op basis van een ambitieuze, gezamenlijk te realiseren doelstelling. Bij voldoende vaccins heel Nederland voor de zomer van 2021 gevaccineerd, bijvoorbeeld. Hoe klinkt dat?
Meer lezen? Rosanne Hertzberger roept de overheid ook op haar rode loper uit te rollen: https://www.nrc.nl/nieuws/2020/11/14/het-vaccin-gaat-werken-nu-nog-de-overheid-a4020014
