Nederland wacht opnieuw langer op nieuwe geneesmiddelen  

Als je ziek bent wil je maar een ding: een behandeling die zo goed mogelijk aansluit bij jouw situatie en wensen. Zowel arts als patiënt hebben dan ook baat bij een zo vol mogelijke dokterstas. Op die manier kunnen zij, op basis van de laatste wetenschappelijke inzichten, gezamenlijk de beste behandeling kiezen. Helaas zien we in de laatste editie van de EFPIA Patients Waiting to Access Innovative Therapies (W.A.I.T.) Indicator dat het in Nederland steeds lastiger is om deze dokterstas van nieuwe geneesmiddelen te voorzien.

Wachttijd opnieuw toegenomen 
De wachttijd voor patiënten op toegang tot innovatieve geneesmiddelen is opnieuw toegenomen, zo lezen we in de W.A.I,T. Indicator. Bovendien zijn slechts 58% van alle geneesmiddelen met een EMA-registratie vergoed beschikbaar voor Nederlandse patiënten. Gemiddeld duurt het inmiddels 459 dagen tot nieuwe geneesmiddelen na registratie beschikbaar zijn in Nederland – waarbij de teller sinds afgelopen jaar met 55 dagen is opgelopen. Zowel wat betreft het aantal beschikbare geneesmiddelen als doorlooptijden moet Nederland het doen met een elfde plaats van de 36 onderzochte landen. Een bijzonder noemenswaardige en zorgelijke trend is daarbij dat we in slechts drie jaar tijd van plaats vijf, via zeven, naar elf zijn afgegleden als het aankomt op de wachttijd. Dat is niet in lijn met de nationale ambitie om een biotech koploper te zijn, en staat haaks op hollandbio’s ambitie voor gezondheid op maat. Bij onze oosterburen ziet het er een stuk rooskleuriger uit: zowel wat betreft beschikbaarheid (90%) als doorlooptijden (gemiddeld 128 dagen) staat Duitsland op de eerste plek.  

Weg met de zesjescultuur 
Het feit dat het in Nederland langer duurt en minder vaak lukt om geneesmiddelen beschikbaar te maken zegt veel over de aantrekkelijkheid van de Nederlandse geneesmiddelenmarkt. Immers, als een deel van de klas een tien haalt voor de toets, een deel een mager zesje, en een andere deel een dikke onvoldoende, kan je dan zeggen dat de docent zijn werk niet goed gedaan heeft? Of kunnen leerlingen zichzelf ook de vraag stellen of zij er alles aan gedaan hebben om een goed cijfer te halen? In zijn reactie op de monitor legt het Zorginstituut de bal om geneesmiddelen sneller bij de patiënt te krijgen helaas expliciet en eenzijdig bij het bedrijfsleven. En dat is gek, aangezien de cijfers juist klip en klaar maken dat diezelfde fabrikanten dat in andere landen wel sneller lukt.  

Samen het tij keren 
Die volle dokterstas, waar arts én patiënt uit kunnen putten, vergt een gezamenlijke inzet en investering in innovatie. Niet alleen in nieuwe behandelingen zelf, juist ook de beoordelingskaders en spelregels die zorgen voor toegang tot innovatie zijn hard aan een update toe. Waar we nu pleisters plakken op een stelsel dat ontworpen is voor een fundamenteel andere tijd, is evengoed innovatie nodig in de wijze waarop nieuwe behandelingen de dokterstas en de praktijk bereiken. Het is hoog tijd voor gezondheid op maat. Tijd voor een lerend zorgsysteem waarin alle stappen van het ontwikkelen van geneesmiddelen naadloos op elkaar aansluiten en waarin we technologische innovaties optimaal inzetten om ziektes te voorkomen en behandelen. Patiënten hebben namelijk niks aan deze zesjescultuur. Met schoolopdrachten hebben we vroeger allemaal gemerkt hoe moeilijk het gaat als eenieder het zelf uit probeert te zoeken. Laten we daarvan leren en nu gezamenlijk onze schouders eronder zetten, en werk maken van die tien! 

Meer weten? Lees eerdere hollandbio berichten: