Laat ons start- en scale-upbeleid niet steken in de middenmoot, maar op naar de koppositie!

Biotech ondernemers zijn aanpakkers, zij willen hun bedrijf en innovaties zo goed en snel mogelijk verder brengen. Daar heb je goede mensen voor nodig, die je alleen aan boord krijgt door hen bijvoorbeeld in aandelen te laten meedelen. Op dit moment blokkeren we onszelf in Nederland door de beperkte ruimte die er voor startups is om dat te doen. Zo laat de World Competitiveness Ranking zien dat Nederland gezakt is van de vierde plek in 2021 naar plek tien in 2024, met name door ons ingewikkelde belastingstelsel en de hoge kosten, en bungelen we in de onderste regionen in de Not Optional Ranking rond medewerkersparticipatie. Het nieuwe wetsvoorstel vanuit het ministerie van Financiën waarmee belasting op aandelen in startups alleen bij verkoop plaatsvindt, en de eerder door het ministerie van Economische Zaken aangekondigde regeling voor het aantrekkelijker maken van aandelenopties in startups en scale-ups, zijn een goede stap vooruit. Maar willen we in Nederland echt toonaangevend zijn op biotech, dan hebben we meer nodig: dan moeten we niet gaan voor de middenmoot, maar leren van andere landen die het nu beter doen en onderdeel worden van de kopgroep.

Vermogen in startups op termijn voordeliger belast, definitie startup aandachtspunt

Volgens het wetsvoorstel Wet Werkelijk Rendement betalen belastingplichtigen straks belasting over het werkelijke rendement op hun vermogen. Hollandbio pleitte eerder al voor vermogenswinstbelasting in plaats van vermogensaanwasbelasting, vanwege het positieve effect op het innovatieklimaat. Met succes: aandelen in startups worden straks pas belast bij verkoop. De invoering staat gepland voor 1 januari 2028.

Bij het wetsvoorstel komt ook een herziening van de definitie van een ‘startup’ kijken. In de nieuwe situatie ben je een ‘startup’ wanneer je onderneming innovatief is, er sprake is van schaalbaarheid, je kunt aantonen wat er nodig is om te groeien, een besloten of naamloze vennootschap of vergelijkbare Europese rechtsvorm hanteert en wanneer je voldoet aan een passende solvabiliteit en liquiditeit (en geen onderneming in surseance of faillissement bent). Deze laatste voorwaarde is voor hollandbio een aandachtspunt, omdat innovatieve startups uit onder andere de biotech jarenlang externe financiering ophalen en investeren in R&D zonder dat zij omzet – laat staan winst – maken, wat automatisch leidt tot een lage solvabiliteit en liquiditeit. Hollandbio vraagt de overheid rekening te houden met deze karakteristieken van tech startups, zodat zij niet buiten de boot vallen bij deze en andere wetten, instrumenten en regelingen.

Aandelenopties als loon straks aantrekkelijker

Het ministerie van Economische Zaken introduceert een regeling die aandelenopties als loon aantrekkelijker maakt voor start- en scale-ups. Belastingheffing verschuift naar het moment van verkoop, en het tarief daalt van 49% (Box 1) naar 32% (Box 2). Hierdoor kunnen bedrijven medewerkers beter laten meedelen in hun groei. Hollandbio verwelkomt deze regeling, die het aantrekken en behouden van talent vergemakkelijkt en de internationale concurrentiepositie versterkt. De regeling gaat in op 1 januari 2027.

Van stuck in the middle naar head of the pack

Hoewel de voorgestelde maatregelen een stap in de goede richting zijn, is het risico reëel dat Nederland blijft steken in de middenmoot. De World Competitiveness Ranking laat zien dat ons complexe belastingstelsel een rem zet op economische groei doordat we het afleggen tegen andere landen. Daarmee blokkeren we onszelf. Ook op het gebied van medewerkersparticipatie scoort Nederland vooralsnog laag, blijkt uit de Not Optional Ranking, waarin we ver achterblijven bij landen als Letland en Estland. Dit is het moment om vooruitgang te blijven omarmen. Willen we onze positie als koploper behouden, dan is vereenvoudiging van het fiscale stelsel essentieel. Laten we leren van landen die het goed doen, en zorgen dat Nederland vooroploopt in het aanjagen van innovatie, talent en investeringen.