Kankerbehandelingen geschrapt uit de dokterstas
Een zwarte dag voor kankerpatiënten: voor het eerst verdwijnen op aangeven van het Zorginstituut (ZIN) een aantal geneesmiddelen uit de dokterstas. Zij komen niet langer voor vergoeding via het basispakket in aanmerking. Het is de zoveelste noodgreep waarmee onze overheid de zorgkosten in bedwang probeert te houden. Een schamele pleister op een zorgsysteem waarvan de uiterste houdbaarheidsdatum verstreken is. Net als bij patiëntenorganisaties geeft het bij hollandbio een wrange nasmaak.
Kwaliteit en toegankelijkheid onder druk
Net als de Patiëntenfederatie ziet hollandbio dat de kwaliteit van en de toegankelijkheid tot zorg, waaronder ook tot (nieuwe) medicijnen, onder grote druk staat in Nederland. Liever gisteren dan vandaag werken wij daarom mee aan structurele oplossingen die gezondheidswinst, betaalbaarheid en innovatie hand in hand laten gaan. In onze optiek vraagt dat om een aanpak die meer aansluit bij de flinke stap voorwaarts naar een lerend zorgsysteem, zodat we in samenwerking met elkaar in de praktijk kunnen vaststellen wat wanneer voor wie de best passende behandeling is.
Doet geen recht aan wat patiënten zelf belangrijk vinden
In plaats van een echte oplossing voor de uitdagingen van vandaag te zoeken, zien we het Zorginstituut nu weer een pleister plakken op het bestaande zorgsysteem, met een besluit om voor een deel van de kankerpatiënten de vergoeding van PARP-remmers te stoppen. Ook de Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties (NFK) voelt zich tekortgedaan door deze actie, zo blijkt uit hun reactie: ‘We zijn vooral bezorgd dat de gehanteerde uitkomstmaat voor “meerwaarde” zich beperkt tot enkel de gemiddelde overlevingswinst van de gehele groep behandelde patiënten. Hiermee wordt geen recht gedaan aan wat patiënten zelf belangrijk vinden. Voor hen is kwaliteit van leven en behoud van regie minstens zo belangrijk als overleving en overlevingswinst in maanden.’
Geen goed onderbouwde conclusie
In de praktijk ziet NFK wel degelijk patiënten die baat hebben bij de middelen die nu uit het pakket gehaald zijn. De gemiddelden uit klinische studies die ZIN meeweegt, vertellen volgens hen maar een deel van het verhaal. Volgens het NFK zegt het besluit van ZIN iets over de manier waarop zij naar de waarde van behandelopties kijken. De uitkomst van de huidige herbeoordeling had, gebaseerd op de nieuwe data namelijk ook kunnen zijn dat er geen goed onderbouwde conclusie getrokken kan worden. Extra pijnlijk is daarbij dat het Zorginstituut op de stoel van de patiënt – en de arts – plaatsneemt, door voor in plaats van met hen vast te stellen wat de best passende uitkomstmaat is.
Herbeoordeling van het zorgsysteem
Ook hollandbio vindt het wrang en onverteerbaar dat patiënten en artsen door dit besluit niet meer uit een volle dokterstas kunnen putten. We vragen ons daarbij ook af of dit een zinnige exercitie is. Wanneer een behandeling niet (voldoende) resultaat oplevert, kunnen patiënt en arts deze immers ook nu al stopzetten. In plaats van geneesmiddelen uit het assortiment te schrappen, kunnen we beter samen kijken hoe we een flinke stap voorwaarts zetten naar een zorgsysteem waarin we aan de hand van praktijkdata kunnen leren voor welke mensen middelen wél van meerwaarde zijn. Met minder, minder, minder behandelingen wordt de zorg niet direct beter. Van gerichte inzet des te meer. Het is dan ook zinniger om niet afzonderlijke geneesmiddelen te herbeoordelen, maar ons na al die jaren met pleisters volgeplakte zorgsysteem.