Geef biotech materialen een eerlijke kans in de circulaire economie
In een recent artikel signaleert Binnenlands Bestuur terecht dat recycling het steeds moeilijker krijgt in de concurrentie met goedkoop nieuw plastic. De auteurs stellen dat bioplastics “vooral een marketingoplossing” blijven zolang er geen goede inzameling en composteerinfrastructuur is. Een begrijpelijke zorg — maar slechts één kant van het verhaal. Ook zonder perfecte inzameling dragen biobased materialen namelijk bij aan een duurzamer systeem. Ze worden gemaakt uit hernieuwbare grondstoffen, veroorzaken geen microplastics en hebben een aanzienlijk lagere klimaatimpact dan fossiele kunststoffen. De (bio)technologie is er. De ambitie ook. Wat ontbreekt, is een beleidsomgeving die deze innovaties de ruimte geeft om op te schalen. Lees meer
Materialen zoals PLA, PHA en UnPlastic zijn voorbeelden van microbieel geproduceerde alternatieven die passen binnen een circulaire economie. Ze zijn biologisch afbreekbaar, vaak composteerbaar, en worden ontwikkeld met het oog op veiligheid voor mens en milieu. Toch komen ze in Nederland en Europa nauwelijks van de grond. Niet vanwege hun eigenschappen, maar omdat het systeem waarin ze moeten concurreren nog niet is ingericht op vernieuwing.
De ontwikkeling en opschaling van nieuwe, slimme oplossingen vraagt om forse investeringen in productiecapaciteit, infrastructuur en ketensamenwerking. Maar gerichte financiering blijft uit, waardoor veelbelovende innovaties blijven steken in de pilotfase. Tegelijkertijd lopen nieuwe materialen vast in wet- en regelgeving die is geschreven voor bestaande productiemethoden. Bioplastics passen daar vaak niet in — of worden zelfs onbedoeld uitgesloten. En wie eenmaal op de markt komt, moet opboksen tegen fossiele alternatieven die profiteren van schaalvoordelen, vertrouwde regelgeving én forse, structurele (indirecte) subsidies. Dat maakt de afzetmarkt voor duurzame alternatieven beperkt, en het voor bedrijven onaantrekkelijk om te investeren in circulaire oplossingen.
Faillissementen, teruggeschroefde investeringen en het wegvallen van productiecapaciteit vormen een directe bedreiging voor de sector, onderstreept ook de eindrapportage van de Plastictafel. En dat is zonde. Want juist in de biotech liggen oplossingen die het leven beter maken, zonder dat je je hele leven hoeft om te gooien. Denk aan plastics gemaakt uit reststromen, CO₂ of zonlicht, die veilig afbreken en geen microplastics achterlaten. De plastictransitie vraagt dus om meer dan alleen betere recycling. Ze vraagt om een systeemverandering – om toekomstbestendige wet- en regelgeving, gerichte ondersteuning voor opschaling, en een markt die duurzame keuzes beloont. Op die manier geven we circulaire materialen een eerlijke kans. En met biotech als onderdeel van de oplossing, maken we de plastictransitie niet alleen haalbaar, maar ook betaalbaar en toekomstbestendig.
Heb jij ideeën over hoe we bioplastics een boost kunnen geven? Of werk je aan een oplossing die gezien mag worden? We gaan graag het gesprek aan!