Met biotech is plastic niet langer passé: Slimme materialen voor een schonere toekomst
Diverse media (NOS, NRC, Trouw) berichtten vorige week over de VN-top in Genève waar 184 landen tien dagen lang onderhandelen over een wereldwijd akkoord tegen plasticvervuiling. “De urgentie is groot, het bewijs overduidelijk, en de verantwoordelijkheid ligt bij ons,” aldus Luis Vayas Valdivieso, voorzitter van de Intergovernmental Negotiating Committee on Plastic Pollution. Maar grote, uiteenlopende belangen maken het bereiken van een akkoord complex.
We snappen het wel: plastic ís fantastic. Het is licht in gewicht, goedkoop en makkelijk te maken, plus veelzijdig in gebruik. Zo verlengt het de houdbaarheid van voedsel en beschermt het tegen bacteriën. Maar dit enorme succes heeft ook een schaduwzijde: de productie blijft stijgen, de aarde vervuilt en microplastics vormen een groeiende bedreiging voor de gezondheid van mens, dier en milieu. De wereld snakt naar slimme oplossingen.
We doen al veel in Nederland om dit probleem aan te pakken: we hebben een verbod op wegwerpplastic, statiegeld op plasticflesjes, en verplichte recyclingpercentages voor bijvoorbeeld PET-flessen, die in 2030 voor minstens 30% uit gerecycled plastic moeten bestaan. Maar we kunnen nog veel meer. Bijvoorbeeld door naast het verminderen van wegwerpplastic ook ruimte te maken voor schone productie én afbraak.
Met biotech kunnen we plastics maken die net zo robuust zijn als we gewend zijn, maar met minder impact op de natuur. Denk aan de ontwikkeling van biologisch afbreekbaar plastic dat in het milieuveilig uiteenvalt tot onschadelijke stoffen en dus geen nieuwe milieuproblemen veroorzaakt. Ook kunnen micro-organismen en enzymen worden ingezet om bestaand plastic af te breken. Deze ontwikkelingen staan nog in de kinderschoenen, maar vormen wel een cruciale bijdrage aan een betere toekomst voor mens, dier én planeet.
Willen we deze slimme oplossingen verder brengen dan de pilotfase, dan vraagt dat om lef en daadkracht. Het vraagt om routes die de weg van lab naar plasticwrap zo snel en soepel mogelijk maken: met forse investeringen in productiecapaciteit en infrastructuur, slimme wet- en regelgeving die ruimte biedt aan nieuwe productiemethoden, en een eerlijk speelveld waarin biobased materialen kunnen concurreren met fossiele alternatieven. Zo geven we onze knappe biotechkoppen de kans materialen te maken die nét zo fantastic zijn als plastic en die passen in een wereld met toekomst.